Silicosis
توضیح کلی
سیلیکوز التهاب مزمن ریه‌ها ناشی از استنشاق غبار سیلیکا (کوارتز). سیلیکوز شایعترین نوع پنوموکونیوز (گروه از بیماری‌های ریوی ناشی از استنشاق غبارهای برخی مواد...................
Silicosis
توضیح کلی
سیلیکوز التهاب مزمن ریه‌ها ناشی از استنشاق غبار سیلیکا (کوارتز). سیلیکوز شایعترین نوع پنوموکونیوز (گروه از بیماری‌های ریوی ناشی از استنشاق غبارهای برخی مواد معدنی) است.
علایم شایع
در مراحل اولیه:
- کوتاهی نفس
- سرفه با خلط کم یا بدون خلط
- احساس ناخوشی عمومی
در مراحل پیشرفته:
- خواب نامنظم
بی‌اشتهایی
- درد سینه
خشونت صدا
- خلط خونی
- علایم نارسایی قلبی
- کبودی ناخن‌ها
علل
استنشاق طولانی‌مدت ذرات ریز کریستال‌های آزاد سیلیکا (دی‌اکسید سیلیکون). معمولاً این عارضه به‌دنبال 30-20 سال مواجهه با غبارهای مذکور ایجاد می‌شود ولی در صورت مواجهه شدید ممکن است این زمان کمتر از 10 سال باشد.
عوامل افزایش دهنده خطر
مشاغلی نظیر معدن‌کاری، سنگ‌بری، سفال‌گری، تراشکاری فلزات، حفر تونل و کار با دستگاه‌های ماسه بادی
تغذیه نامطلوب
استعمال دخانیات
پیشگیری
استفاده از ماسک محافظ یا هود هواکش در طی مواجهه با غبار سیلیکا
عدم استعمال دخانیات
شرکت در برنامه‌های ورزشی منظم برای مطلوب نگه داشتن وضعیت قلبی ـ ریوی
عواقب مورد انتظار
این بیماری در حال حاضر غیرقابل علاج محسوب می‌گردد. این بیماری طول عمر را کاهش می‌دهد. سیلیکوز باعث اختلال ریوی پیشرونده می‌گردد. با این حال علایم بیماری با درمان قابل تسکین یا کنترل هستند. تحقیقات علمی درباره علل و درمان این بیماری ادامه دارد و این امید وجود دارد که درمان‌هایی مؤثر و در نهایت علاج‌بخش برای آن عرضه شوند.
عوارض احتمالی
سل (در مراحل پیشرفته سیلیکوز)
نارسایی قلبی ناشی از بیماری ریوی
کلاپس ریه (خالی از هوا شدن قسمتی از ریه یا همه آن)
پلوزری (التهاب پرده جنب)
سرطان ریه
درمان
اصول کلی
- بررسی‌های تشخیصی ممکن است شامل رادیوگرافی سینه، آزمون‌های عملکرد ریه و برونکوسکوپی (عبور دادن یک وسیله بصری با چراغی در نوک آن از نای و سپس نایژه‌ها به‌منظور مشاهده داخل آنها) باشد.
- درمان مؤثری برای سیلیکوز شناخته نشده است.
اقدامات زیر ممکن است به تخفیف علایم و جلوگیری از بروز عفونت‌های ریوی مکرر کمک کنند:
- اقدام به درمان طبی در مورد هرگونه عفونت ریوی شامل سرماخوردگی
- پیشگیری از ابتلا به عفونت‌ها با دوری کردن از اجتماعات و افراد دچار عفونت‌های تنفسی
- واکسیناسیون بر ضد آنفلوانزا و پنوموکوک
- نقل مکان به یک منطقه آب و هوایی گرم و خشک در صورت پیشرفته بودن بیماری
- فیزیوتراپی تنفسی (نظیر سرفه کنترل‌شده) و تخلیه ترشحات ریوی به پاکسازی ترشحات کمک می‌کند. آموزش‌های طبی لازم در مورد این اقدامات فیزیوتراپی باید به بیمار ارایه شود.
- از یک دستگاه مرطوب‌کننده با بخار سرد برای رقیق کردن ترشحات ریوی و در نتیجه تخلیه آسان‌تر ترشحات با سرفه استفاده کنید. دستگاه مرطوب‌کننده را هر روز تمیز کنید.
داروها
آنتی‌بیوتیک‌ها برای عفونت‌ها
داروهای گشادکننده نایژه‌ها (انواع خوراکی یا استنشاقی) همراه استنشاق درمانی (در ابتدا تحت نظارت متخصص مربوطه) جهت گشاد کردن لوله‌های نایژه‌ای تا حداکثر میزان ممکن
برای ناراحتی خفیف، استفاده از داروهای بدون نسخه. نظیر استامینوفن یا آسپیرین ممکن است کافی باشد.
فعالیت
در طی دوره عفونت‌ها در بستر استراحت نمایید.
پس از درمان به‌محض بهبود علایم هرچه سریعتر فعالیت‌های طبیعی خود را از سر بگیرید.
رژیم غذایی
رژیم خاصی نیاز نیست. افزایش مصرف مایعات توصیه می‌شود.
در این شرایط به پزشک خود مراجعه نمایید
اگر شما یا یکی از اعضای خانواده تان دارای علایم سیلیکوز باشد.
بروز موارد زیر در طی درمان:
ـ تب
ـ تشدید درد سینه یا تنگی نفس
ـ خلط خونی
ـ کاهش وزن مداوم
ـ گیجی یا بیحالی
- اگر دچار علایم جدید و غیرقابل توجیه شده اید. داروهای تجویزی ممکن است با عوارض جانبی همراه باشند.
پزشکی - دانستنی های پزشکی - سیلیکوز
بیماری سلیاک